اولین فرمان به موسی - علیه السلام -

اولین فرمان به موسی - علیه السلام -

اننی انا الله لااله الا انا فاعبدنی و اقم الصلوة لذکری 

من الله هستم و معبودی جز من نیست ، مرا پرستش کن و نماز را برای یاد من به پادار . (سوره طه ، آیه 14) . 

عبادت

عبادت 

و ماخلقت الجن و الانس الا لیعبدون 

من جن و انس را نیافریدم ، جز برای این که عبادتم کنند(و از این طریق تکامل یابند و به من نزدیک شوند) . (سوره ذاریات ، آیه 56) 

نتیجه ترک عبادت

نتیجه ترک عبادت 

ان الذین یستکبرون عن عبادتی سیدخلون جهنم داخرین 

آنان که از عبادت خدا تکبر می ورزند هرچه زودتر ذلیلانه به جهنم فرو خواهند رفت . (سوره غافر ، آیه 60) 

مجلس بی ذکر خدا

مجلس بی ذکر خدا

قال ابوعبدالله - علیه السلام -

ما من مجلس یجتمع فیه ابرار و فجار فیقومون علی غیر ذکرالله - عزوجل - الا کان حسرة علیهم یوم القیامة 

هرگاه عده ای - چه نیک و بد - در مجلسی جمع شوند و به غیر یاد خدا بپردازند ، در روز قیامت افسوس و حسرت می دروند . (اصول کافی ، ج 2 ، ص 496) .

کارگشائی ذکر

کارگشائی ذکر

قال علی - علیه السلام -

خیر ما استنجحت به الامور ذکرالله سبحانه 

بهترین چیزی که کارها به وسیله آن به سامان رسند ، ذکر خداوند سبحان است . (منتخب الغرر ، ص 21) . 

انس با خدا

انس با خدا

قال علی - علیه السلام -

ثمرة الانس بالله الاستیحاش من الناس 

نتیجه ماءنوس شدن با(ذکر) خداوند ، دوری گزیدن از مردم است . (منتخب الغرر ، ص 21)

همنشین باخدا

همنشین باخدا

قال علی - علیه السلام -

ذاکر الله سبحانه مجالسه 

آن که یاد خدا می کند ، همنشنین خدا است . (منتخ الغرر ، ص 21)

ماءنوس با ذکر خدا

ماءنوس با ذکر خدا

قال علی - علیه السلام -

اذ راءیت الله سبحانه یؤ نسک بذکره فقد احبک 

هرگاه دیدی خداوند سبحان تو را به ذکر خود ماءنوس کرده است (بدان که ) تو را دوست می دارد . (منتخب الغرر ، ص 21)

بهترین ذکر

بهترین ذکر

قال علی - علیه السلام -

افضل الذکر القرآن ، به تشرح الصدور و تستنیر السرائر 

بهترین ذکر ، قرآن است که با تلاوت آن (و تدبر در آیاتش ) سینه ها باز و اندرون روشن میگردد . (منتخب الغرر ، ص 20)

ثمره ذکر

ثمره ذکر

قال علی - علیه السلام -

ثمرة الذکر استناره القلوب 

ثمره و نتیجه ذکرخدا نورانی شدن دل ها است . (منتخب الغرو ، ص 21) .

موجب روشنی سینه ها

موجب روشنی سینه ها

قال علی - علیه السلام -

الذکر نور العقول وحیاة النفوس و جلاء الصدور 

یاد خدا نور عقول وزندگی بخش جان ها وموجب روشنی سینه ها است . (منتخب الغرر ، ص 20) 

توجه خدابه نمازگزار

توجه خدابه نمازگزار

قال الباقر - علیه السلام -

ذکر الله لاهل الصلاة اکبر من ذکرهم ایاه ؛ الاتری انه یقول  اذکرونی اذکرکم 

یاخدا برای نمازگزاران بالاتر از یاد آنها از خدا است . آیا نمی بینی که خدا می فرماید مرا یاد کنیدتا شما رایاد کنم . (بحارالانوار ، ج 82 ، ص 199) 

یاد خدا و هدایت

یاد خدا و هدایت 

قال علی - علیه السلام -

الذکر نور و رشد 

یاد خدانور و هدایت است . (منتخب الغرر ، ص 19) .

نتیجه یاد خدا

نتیجه یاد خدا

قال علی - علیه السلام -

من ذکر الله - سبحانه - احیی الله قلبه و نور عقله و لبه 

هرکس خداوند سبحان را یاد کند ، خداوند دل او را زنده کرده و عقل و خردش را روشن گرداند . (منتخب الغرر ، ص 19)

در همه حال به یاد خدا باشید

در همه حال به یاد خدا باشید

الذین یذکرون الله قیاما و قعودا و علی جنوبهم و یتفکرون فی خلق السموات و الارض ربنا ما خلقت هذا باطلا سبحانک فقنا عذاب النار 

همانها که خدا را در حال ایستاده و نشسته و آنگاه که بر پهلو خوابیده اند یاد می کنند و دراسرار آفرینش آسمانها و زمین می اندیشند ومی گویند بارالها ! اینها رابیهوده نیافریده ای ، منزهی تو ما را از عذاب آتش نگاه دار . (سوره آل عمران ، آیه 191) . 

به یاد خدا باشید

به یاد خدا باشید ! 

فاذکرونی اذکرکم 

پس به یاد من باشید تا به یاد شما باشیم . (سوره بقره آیه 152) .

غفلت از یاد خدا

غفلت از یاد خدا

یا ایهاالذین امنوا لاتلهکم اموالکم و لااولادکم عن ذکر الله و من یفعل ذلک فاولئک هم الخاسرون 

ای کسانی که ایمان آورده اید اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نکنند و کسانی که چنین کنند زیانکارانند . (سوره منافقین ، آیه 6) .

از غفلت پیشگان مباش !

از غفلت پیشگان مباش ! 

واذکر ربک فی نفسک تضرعا و خیفة و دون الجهر من القول بالغدو و الاصال و لاتکن من الغافلین 

یاد کن پروردگارت را در درون خویش بازاری و ترس و با گفتار آهسته در بامدادان و شامگاهان و از غفلت پیشگان مباش . (سوره اعراف آیه 205) 

غفلت از ذکر خدا

غفلت از ذکر خدا

و من یعش عن ذکر الرحمن نقیض له شیطانا 

هرکس از یاد خدای رحمان غفلت ورزد ، شیطانی را بر او مسلط می کنیم (که پیوسته همراه او باشد) . (سوره زخرف ، آیه 36)

نتیجه روگردانی از ذکر خدا

نتیجه روگردانی از ذکر خدا

و من اعرض عن ذکری فان له معشیة ضنکا 

هرکس از یاد من روگردان شود به زندگانی سخت و تنگی مبتلا می گردد . (سوره طه ، آیه 124)

یاد خدا ، عامل رستگاری

یاد خدا ، عامل رستگاری

واذکروا الله کثیرا لعلکم تفلحون 

خدا را فراوان یاد کنید تا رستگار شوید . (سوره انفال ، آیه 45)

یاد خدا در همه حال

یاد خدا در همه حال

یا ایهاالذین امنوا الذکرو الهل ذکرا کثیرا ، و سبحوه بکرة و اصیلا 

ای کسانی که ایمان آورده اید ! خدا را بسیار یاد کنید و صبح و شام او را تسبیح نمایید . (سوره احزاب ، آیات 41 ، و 42)

اخلاص در عبادت

اخلاص در عبادت 

قال علی - علیه السلام -

طوبی لمن اخلص لله العبادة و الدعاء ، ولم یشتغل قلبه بما تراه عیناه و لم ینس ذکر الله بما تسمع اذناه ، و لم یحزن صدره بما اعطی غیره 

خوشا به حال کسانی که خالصانه بندگی خداوند کند و قلبش متوجه آنچه که می بیند نگردد و به جهت آنچه می شنود ، از یاد خداوند غافل نشود و سینه اش به سبب آنچه به دیگران داده شده است محزون نگردد . (بحارالانوار ، ج 81 ، ص 261)

نمازگزاری که به حریم مؤ منین می نگرد

نمازگزاری که به حریم مؤ منین می نگرد

فیما اوحی الله الی داود - علیه السلام -

یا داود ! لربما صلی العبد فاضرب بها وجهه و احجب عنی صوته اتدری من ذلک یا داود ؟  ذلک الذی یکثر الالتفات الی حرم المؤ منین بعین الفسق ، وذلک الذی حدثته نفسه لو ولی امرا لضرب فیه الاعناق ظلما 

ای داود ! چه بسا بنده ای نماز می خواند و من آن نماز را به صورتش می زنم و حجابی میان او و خود قرار می دهم که صدای (قرائت ) او را نشنوم ای داود ! آیا می دانی که آن نمازگزار کیست ؟  او کسی است که زیاد به خانه وحریم مؤ منان با دیده فسق و فساد نگاه می کند این شخص کسی است که نفسش او را وسوسه نموده و با خود چنین می اندیشد که اگر امیر و حاکم بر مردم شود ، ظالمانه خون بریزد . (بحارالانوار ، ج 84 ، ص 257) .

یروی از هوای نفس

پیروی از هوای نفس 

قال علی - علیه السلام -

لو صمت الدهر کله و قعدت اللیل کله و قتلت بین الرکن و المقام ، بعثک الله مع هواک بالغا ما بلغ ، ان فی جنة ففی جنة و ان نار ففی نار 

اگر همه روزگار خود را روزه وشب ها را در نماز شب به سر بری و در میان رکن و مقام کشته شوی ، خداوند تو را (در قیامت ) با هوای نفس محشور می کند پس اگر هوای دل تو الهی بود ، به بهشت خواهی رفت و اگر جهنمی بود ، به جهنم داخل می شوی . (سفینة البحار ، ج 2 ، ص 827)

غیبت مانع قبولی نماز

غیبت مانع قبولی نماز

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -

من اغتاب مسلما او مسلمة لم یقبل الله صلوته و لاصیامه اربعین یوما و لیلة الا ان یغفر له صاحبه 

هرکس مرد یا زن مسلمانی را غیبت کند ، چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست مگر این که غیبت شونده او را ببخشاید . (بحارالانوار ، ج 75 ، ص 258) 

اخلاص در نماز

اخلاص در نماز

قال الصادق - علیه السلام -

لیست الصلوة قیامک و قعودک انما الصلوة اخلاصک و ان ترید بها الله وحده 

نماز ، قیام و قعود (نشستن و برخاستن ) تو نیست ، بلکه نماز ، اخلاص و خداخواهی تو است . (شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ، ج 1 ، ص 325)

ویژگی نمازگزار حقیقی

ویژگی نمازگزار حقیقی

قال الصادق - علیه السلام -

قال الله - تبارک و تعالی - انما اقبل الصلاة لمن تواضع لعظمتی و یکف نفسه عن الشهوات من اجلی ، و یقطع نهاره بذکری ولایتعاظم علی خلقی و یطعم الجائع و یکسوالعاری ، ویرحم المصاب و یؤ وی الغریب فذلک یشرق نوره مثل الشمس 

خداوند تبارک و تعالی می فرماید همانا نماز کسی را قبول می کنم که 

1 - دربرابر عظمتم تواضع کندو برایم خاکسار باشد . 

2 - برای رضای من از شهوت ها دوری جوید ؛ 

3 - روزهایش را با ذکر من به شب رساند ؛ 

4 - بر بندگانم فخری نفروشد ؛ 

5 - گرسنگان را سیر کند ؛ 

6 - برهنگان را بپوشاند ؛ 

7 - بر مصیبت دیدگان رحم کند ؛ 

8 - بی پناهان راپناه دهد ؛ 

اوست که نور (بندگی اش ) مانند خورشید می درخشد . (بحارالانوار ، ج 69 ، ص 391) 

نماز عالم

نماز عالم

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -

رکعتان من عالم افضل من سبعین رکعة من غیر عالم 

دو رکعت نماز دانشمند بهتر از به جای آوردن هفتاد رکعت نماز دیگران است . (نهج الفصاحه ، ص 350) 

نماز با ورع

نماز با ورع

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -

کن بالعمل بالتقوی اشد اهتماما منک بالعمل فانه لایقل عمل بالتقوی ، یا اباذر ! اصل الدین الورع و راءسه الطاعة و اعلم انکم لو صلیتم حتی تکونوا کالحنایا و صمتم حتی تکونوا کاوتار ما ینفعکم الا بورع 

باپایبندی به تقوا بیشتر از عمل ، اهتمام کن . . . اصل دین پرهیزکاری است و راءس آن اطاعت از خداوند است . . . بدان که شماها اگر آن قدر به نماز بایستد که مانند کمان ، خم شوید و آن قدر روزه بگیرید که مانند زه کمان لاغر گردید ، جز با پرهیزکاری به شما سود نخواهد داد . (مکارم الاخلاق ، ص 468) .

نماز ، خانه اخلاص

نماز ، خانه اخلاص 

قال الباقر - علیه السلام -

الصلاة بیت الاخلاص و تنزیه عن الکبر 

نماز (حقیقی و کامل ) جایگاه و خانه اخلاص و باعث دوری از کبر و خودپسندی است . (میزان الحکمه ، ج 5 ، ص 375 ، بحارالانوار ، ج 78 ، ص 183) 

ملاک شناخت نمازگزار

ملاک شناخت نمازگزار

قال الصادق - علیه السلام -

یعرف من یصف الحق بثلاث خصال  ینظر الی اصحابه من هم ، و الی صلوته کیف هی و فی انی وقت یصلیها فان کان ذامال نظر این یصنع ماله 

کسی که متصف و متصل به حق است ، به سه خصلت شناخته می شود 

1 - به دوستانش نگاه کنید(چگونه دوستی دارد) . 

2 - و نمازش را ببینید چگونه است و در چه وقتی نماز می خواند . 

3 - و اگر مالی به دستش آمد چگونه از آن مال استفاده می کند . (مستدرک الوسائل ، ج 1 ، ص 184) 

نماز وسیله پاکسازی از کبر

نماز وسیله پاکسازی از کبر

قالت فاطمة الزهراء - علیها السلام -

جعل الله الصلاة تنزیها لکم عن الکبر 

خداوند نماز را مایه دوری شما از کبر و خودپسندی قرار داد . (اعیان الشیعه ، ج 1 ، ص 316) 

بی بهره از نماز

بی بهره از نماز

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله -

و من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر ، لم تزده من الله الا بعدا 

هرکس که نمازش او را از فحشا و منکر باز ندارد ، هیچ بهره ای جز دوری از خدا نبرده است . (بحارالانوار ، ج 82 ، ص 198 ، شهاب الاخبار ، ص 215) 

فلسفه نماز از دیدگاه نهج البلاغه

فلسفه نماز از دیدگاه نهج البلاغه

قال علی - علیه السلام -

وعن ذلک ما حرس الله عبادة المؤ منین بالصلوات و الزکوات ، و مجاهدة الصیام فی الایام المفروضات ، تسکینا لاطرافهم و تخشیعا لابصارهم و تذلیلا لنفوسهم ، وتخفیضا لقوبهم و اذهابا للخیلاء عنهم و لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا و التصاق کرائم الجوارح بالارض تصاغرا 

خداوند برای حفظ بندگانش از این امور (یعنی ظلم و ستم و شیطان ) با نماز ، زکات و مجاهده درگرفتن روزه واجب ، آنان راحراست فرموده است تا اعضا و جوارح آنان آرام و چشم هایشان خاشع و غرایز و تمایلات سرکششان خوار و ذلیل و قلب های آنان خاضع شود و تکبر از آنها رخت بربندد ساییدن پیشانی که بهترین جاهای صورت است برخاک ، موجب تواضع و گذاردن گرامی ترین اعضای بدن بر زمین ، موجب کوچکی (به درگاه خداوند) است . (نهج البلاغه ، خطبه 192) 

فلسفه سجده بر خاک

فلسفه سجده بر خاک 

قال علی - علیه السلام -

و لما فی ذلک من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا و التصاق کرائم الجوارح بالارض تضاغرا 

ساییدن گونه به خاک نشانه تواضع و گذاردن اعضای شریف بر زمین دلیل کوچکی و حقارت (در برابر خدا) است . (نهج البلاغه ، خطبه 192) .

محبوبترین بندگان

محبوبترین بندگان

قال الصادق - علیه السلام -

احب العباد الی الله - عزوجل - رجل صدوق فی حدیثه ، محافظ علی صلواته و ماافترض الله علیه مع ادائه الامانة 

محبوب ترین بندگان نزد خدا ، مردی است که در سخنش راستگو باشد ، از نماز و هرآنچه که خداوند بر او واجب کرده است ، محافظت کند و ادای امانت نماید . (بحارالانوار ، ج 82 ، ص 11) .

برپا داشتن نماز ، یکی از اوصاف نیکوکاران

برپا داشتن نماز ، یکی از اوصاف نیکوکاران

الذین یقیمون الصلوة و یؤ تون الزکوة و هم بالاخرة هم یوقنون 

(محسنین را با سه وصف ، توصیف کرده می گوید ) آنها کسانی هستند که نماز را برپا می دارند و زکات را ادا می کنند و به آخرت یقین دارند . (سوره لقمان ، آیه 4)

نماز ، نشانه ایمان

نماز ، نشانه ایمان

قل لعبادی الذین امنوا یقیموا الصلوة و ینفقوا مما رزقناهم سرا و علانیة 

به بندگان من که ایمان آورده اند بگو نماز را برپا دارند و از آنچه به آنان روزی داده ایم در پنهان و آشکار انفاق کنند . (سوره ابراهیم ، آیه 31)

منافق و اندکی یاد خدا بودن

منافق و اندکی یاد خدا بودن

ان المنافقون یخادعون الله و هو خادعهم و اذا قاموا الی الصلوة قاموا کسالی یراؤ ون الناس و لایذکرون الله الا قلیلا 

منافقان می خواهند خدا را فریب دهند ، در حالی که او آنها را فریب می دهد و هنگامی که به نماز برمی خیزند ، با کسالت برمی خیزند ، و در برابر مردم ریا می کنند و خدا را جز اندکی یاد نمی نمایند . (سوره نساء ، آیه 142)